Jeżeli posiadamy niespłacone zobowiązania możemy spodziewać się wizyt komornika. Komornik sądowy jest funkcjonariuszem publicznym działającym przy sądzie rejonowym. Do jego zadań, zgodnie z ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o komornikach sądowych i egzekucji, w szczególności należy wykonywanie orzeczeń sądowych w sprawach o roszczenia pieniężne i niepieniężne oraz zabezpieczenie roszczeń, wykonywanie tytułów wykonawczych i egzekucyjnych, które zgodnie z odrębnymi przepisami podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej, bez zaopatrywania ich w klauzule wykonalności, sporządzanie protokołu stanu faktycznego przed wszczęciem postępowania lub przed wydaniem orzeczenia, doręczanie zawiadomień sądowych, obwieszczeń, zażaleń, sprawowanie nadzoru nad publicznymi licytacjami, weryfikowanie treści i istnienia tytułu wykonawczego wydanego w postępowaniu elektronicznym, poszukiwanie majątku dłużnika zlecone przez wierzyciela i zabezpieczenie spadku, także sporządzenie inwentarza po spadkodawcy. Podstawowe czynności to dwie pierwsze.
Podstawą wszelkich działań komornika jest wyrok prawomocny sądu lub nakaz zapłaty opatrzony sądową klauzulą wykonalności. Jeżeli komornik posiada te dokumenty, to ma prawo wejść do mieszkania. Jeśli dłużnik nie wpuści funkcjonariusza, to ma on prawo zdecydować o otwarciu przymusowym i przeszukaniu, zwykle w asyście policji. Egzekucji podlegają wszelkie rzeczy należące do dłużnika, poza tymi, które wymienione są w przepisach (są to urządzenia domowe, pościel, ubrania czy bielizna, zapas żywności i opału, narzędzia służące do osobistej pracy zarobkowej, przedmioty służące do nauki, papiery osobiste, produkty lecznicze (katalog jest dość długi). Zajęte rzeczy podlegają sprzedaży w drodze licytacji. To jednak ostateczność, bo jako pierwsze stosuje się zajęcia rachunku bankowego, świadczeń wypłacanych przez ZUS czy nadpłaty podatku. Wtedy obowiązkiem komornika jest poinformowanie o zajęciu podmioty, do których kierowane są zajęcia. Należności te, w kwotach wynikających z przepisów prawa, będą wówczas przekazane na wskazane konto komornika i podzielne zgodnie z kategoriami. Niektóre środki podlegają wyłączeniom spod egzekucji. Należą do nich m.in. świadczenia udzielone na cele związane z podróżą służbową, stypendium i inne wsparcie udzielone przez Skarb Państwa, wypłata z tytułu ubezpieczeń osobistych i odszkodowań do ¾ ich wysokości (chyba, że egzekucja dotyczy należności alimentacyjnych), świadczenia wypłacane przez pomoc społeczną, alimenty, zapomogi, dodatki dla sierot itp. Z wynagrodzenia za pracę komornik może zająć 3/5 wynagrodzenia na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych, tu bez znaczenia jest wysokość wynagrodzenia. W przypadku innych należności potrąceniu podlega połowa wielkości wynagrodzenia, wyższego niż minimalne wynagrodzenie za pracę, po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy. Kwota wolna od potrąceń ulega zmniejszeniu proporcjonalnie, w przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy. W sytuacji, gdy komornik zajmie świadczenie z tytułu emerytury czy renty, w przypadku należności alimentacyjnych potrąceniu podlega maksymalnie 2/3 świadczenia, a w sytuacji innych należności – ¼ wysokości świadczenia. Dochody te są wolne od potrąceń w części odpowiadającej połowie najniższej emerytury lub renty ogłaszanej przez ZUS. Komornik jest sądowym organem egzekucyjnym, który posiada wiele uprawnień. Warto więc współpracować z nim, by spłacić swoje zobowiązania w sposób dogodny dla obu stron i wierzyciela.
